به چه نوع اختلالاتی اختلال اضطرابی یا Anxiety Disorders میگوییم؟
اصلا اختلالات اضطرابی به صورت علمی چه هستند و آیا هم معنای اضطراب و استرس هستند؟
چطور اختلالات اضطرابی را درمان کنیم و روشهایی که روانشناسان برای درمان این اختلال روانی به کار میگیرند چه هستند؟
مثل همیشه منبع اصلی این محتوا سازمان روانشناسی آمریکاست.
اضطراب چیست؟
اضطراب بخشی طبیعی از زندگی است. بسیاری از مردم نگران چیزهایی مانند سلامتی، پول یا مشکلات خانوادگی هستند؛ اما اختلالات اضطرابی فراتر از نگرانی یا ترس موقتی است. برای افراد مبتلا به اختلال اضطرابی، اضطراب از بین نمی رود و می تواند با گذشت زمان بدتر شود. این علائم می تواند در فعالیت های روزانه مانند عملکرد شغلی، تکالیف مدرسه و روابط تداخل ایجاد کند.
انواع مختلفی از اختلالات اضطرابی وجود دارد، از جمله اختلال اضطراب فراگیر، اختلال هراس، اختلال اضطراب اجتماعی و اختلالات مختلف مرتبط با فوبیا.
علائم اضطراب چیست؟
در اینجا انواع و علائم اختلالات اضطرابی را بیان میکنم.
اختلال اضطراب فراگیر
اختلال اضطراب فراگیر (GAD) معمولاً شامل یک احساس مداوم اضطراب یا ترس است که می تواند در زندگی روزمره اختلال ایجاد کند. این مانند نگرانی گه گاه در مورد چیزها یا تجربه اضطراب به دلیل رویدادهای استرس زای زندگی نیست. افرادی که با GAD زندگی می کنند، برای ماه ها یا حتی سال ها به صورت مکرر اضطراب را تجربه می کنند.
علائم GAD عبارتند از:
- احساس بی قراری، زخمی شدن، یا روی لبه بودن
- به راحتی خسته شدن
- داشتن مشکل در تمرکز
- تحریک پذیر بودن
- داشتن سردرد، درد عضلانی، معده درد، یا دردهای غیر قابل توضیح
- مشکل در کنترل احساس نگرانی
- داشتن مشکلات خواب، مانند مشکل در به خواب رفتن یا ماندن در خواب
اختلال هراس یا پانیک چیست؟
افراد مبتلا به اختلال پانیک panic disorder دچار حملات پانیک مکرر و غیرمنتظره می شوند. حملات پانیک دوره های ناگهانی ترس شدید، ناراحتی یا احساس از دست دادن کنترل هستند، حتی زمانی که هیچ خطر یا محرک واضحی وجود ندارد. همه کسانی که حمله پانیک را تجربه می کنند توجه داشته باشید که به اختلال پانیک مبتلا نمی شوند.
علائم اختلال پانیک
در طول حمله پانیک، فرد ممکن است موارد زیر را تجربه کند:
- ضربان قلب یا تپش قلب
- تعریق
- لرزش یا گزگز
- درد قفسه سینه
- احساس عذاب قریب الوقوع
- احساس خارج از کنترل بودن
افراد مبتلا به اختلال هراس اغلب نگران زمان وقوع حمله بعدی هستند و فعالانه سعی میکنند با اجتناب از مکانها، موقعیتها یا رفتارهایی که با حملات پانیک مرتبط هستند از حملات بعدی جلوگیری کنند. حملات پانیک می تواند به دفعات چندین بار در روز یا به ندرت چند بار در سال رخ دهد.
اختلال اضطراب اجتماعی
اختلال اضطراب اجتماعی social anxiety disorder یک ترس شدید و مداوم از زیر نظر گرفتن و قضاوت شدن توسط دیگران است. برای افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی، ترس از موقعیت های اجتماعی ممکن است چنان شدید باشد که به نظر می رسد خارج از کنترل آنها باشد. برای برخی افراد، این ترس ممکن است مانع رفتن به سر کار، حضور در مدرسه یا انجام کارهای روزمره شود.
علائم اختلال اضطراب اجتماعی
افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:
- سرخ شدن، عرق کردن، یا لرزش
- ضربان قلب یا تپش قلب
- دل درد
- وضعیت بدن سفت و سخت یا صحبت کردن با صدای بیش از حد نرم
- مشکل در برقراری تماس چشمی یا قرار گرفتن در کنار افرادی که آنها را نمی شناسند
- احساس خودآگاهی یا ترس از قضاوت منفی مردم در مورد آنها
اختلالات مرتبط با فوبیا
فوبیا ترس شدید یا بیزاری از اشیا یا موقعیت های خاص است. اگرچه ممکن است در برخی شرایط مضطرب بودن واقع بینانه باشد، اما ترسی که افراد مبتلا به فوبیا احساس می کنند با خطر واقعی ناشی از موقعیت یا شیء تناسبی ندارد.
علائم افراد مبتلا به فوبیا:
ممکن است نگرانی غیرمنطقی یا بیش از حد در مورد مواجهه با شی یا موقعیت ترسناک داشته باشد
برای اجتناب از شی یا موقعیت ترسناک گامهای فعال بردارید
بلافاصله پس از مواجهه با شی یا موقعیت ترسناک، اضطراب شدید را تجربه کنید
اشیاء و موقعیت های اجتناب ناپذیر را با اضطراب شدید تحمل کنید
انواع مختلفی از فوبیا و اختلالات مرتبط با فوبیا وجود دارد:
فوبیای خاص (گاهی اوقات فوبیای ساده نیز نامیده می شود): همانطور که از نام آن پیداست، افرادی که فوبیای خاص دارند، از انواع خاصی از اشیا یا موقعیت ها ترس شدید دارند یا نسبت به آنها احساس اضطراب شدید می کنند. برخی از نمونههای فوبیای خاص عبارتند از ترس از:
- پرواز کردن
- ارتفاعات
- حیوانات خاص، مانند عنکبوت، سگ یا مار
- دریافت تزریقات
- خون
اختلال اضطراب اجتماعی (که قبلاً فوبیای اجتماعی نامیده می شد): افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی یک ترس شدید یا اضطراب نسبت به موقعیت های اجتماعی یا عملکردی دارند. آنها نگران هستند که اعمال یا رفتارهای مرتبط با اضطراب آنها توسط دیگران ارزیابی منفی شود و باعث شود آنها احساس خجالت کنند. این نگرانی اغلب باعث می شود افراد دارای اضطراب اجتماعی از موقعیت های اجتماعی دوری کنند. اختلال اضطراب اجتماعی می تواند در موقعیت های مختلفی مانند محیط کار یا محیط مدرسه ظاهر شود.
آگورافوبیا
افراد مبتلا به آگورافوبیا ترس شدیدی از دو یا چند موقعیت زیر دارند:
- استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی
- بودن در فضاهای باز
- قرار گرفتن در فضاهای بسته
- در صف ایستادن یا در جمع بودن
- بیرون از خانه تنها بودن
افراد مبتلا به آگورافوبیا اغلب از این موقعیتها اجتناب میکنند، زیرا فکر میکنند در صورت داشتن واکنشهای وحشتمانند یا سایر علائم شرمآور، ترک کردن مکان ممکن است دشوار یا غیرممکن باشد. در شدیدترین شکل آگورافوبیا، فرد می تواند خانه نشین شود.
اختلال اضطراب جدایی
اغلب تصور می شود که اضطراب جدایی چیزی است که تنها کودکان با آن سروکار دارند. با این حال، بزرگسالان نیز میتوانند با اختلال اضطراب جدایی تشخیص داده شوند. افراد مبتلا به اختلال اضطراب جدایی از دوری از افرادی که با آنها نزدیک هستند می ترسند.
آنها اغلب نگران هستند که در زمانی که با هم نیستند اتفاق بدی برای عزیزانشان بیفتد. این ترس باعث می شود از تنها بودن یا دوری از عزیزان خود اجتناب کنند. آنها ممکن است خواب های بدی در مورد جدا شدن ببینند یا وقتی جدایی در شرف وقوع است احساس ناراحتی کنند.
لالی انتخابی
یک اختلال نادر مرتبط با اضطراب، لالی انتخابی است. لالی انتخابی زمانی اتفاق میافتد که افراد با وجود داشتن مهارتهای زبانی عادی در موقعیتهای اجتماعی خاص صحبت نمیکنند. لالی انتخابی معمولاً قبل از 5 سالگی رخ می دهد و اغلب با کمرویی شدید، ترس از خجالت اجتماعی، ویژگی های اجباری، گوشه گیری، رفتار چسبیده و کج خلقی همراه است. افراد مبتلا به لالی انتخابی اغلب با سایر اختلالات اضطرابی نیز تشخیص داده می شوند.
ریسک فاکتورهای اضطراب چیست؟
محققان دریافتهاند که هم عوامل ژنتیکی و هم عوامل محیطی در خطر ابتلا به اختلال اضطراب نقش دارند.
عوامل خطر برای هر نوع اختلال اضطرابی متفاوت است. با این حال، برخی از عوامل خطر عمومی عبارتند از:
- کمرویی یا احساس ناراحتی یا عصبی بودن در موقعیت های جدید در دوران کودکی
- قرار گرفتن در معرض استرس و منفی زندگی یا رویدادهای محیطی
- سابقه اضطراب یا سایر اختلالات روانی در بستگان بیولوژیکی
علائم اضطراب می تواند توسط موارد زیر ایجاد یا تشدید شود:
- برخی از شرایط سلامت جسمانی، مانند مشکلات تیروئید یا آریتمی قلبی
- کافئین یا سایر مواد/داروها
اگر فکر می کنید ممکن است اختلال اضطرابی داشته باشید، معاینه فیزیکی از یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی ممکن است به آنها در تشخیص علائم شما و یافتن درمان مناسب کمک کند.
درمان اختلال اضطراب
اختلالات اضطرابی معمولاً با روان درمانی، دارو درمانی یا هر دو درمان می شوند. راه های زیادی برای درمان اضطراب وجود دارد، و شما باید با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی همکاری کنید تا بهترین درمان را برای خود انتخاب کنید.
روان درمانی
روان درمانی یا «گفتگو درمانی» می تواند به افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی کمک کند. برای مؤثر بودن، روان درمانی باید در جهت اضطراب های خاص شما و متناسب با نیازهای شما باشد.
درمان شناختی رفتاری
درمان شناختی رفتاری (CBT) نمونه ای از یکی از انواع روان درمانی است که می تواند به افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی کمک کند. روش های مختلف تفکر، رفتار و واکنش به موقعیت ها را به افراد می آموزد تا به شما کمک کند کمتر احساس اضطراب و ترس کنید. CBT به خوبی مورد مطالعه قرار گرفته است و استاندارد طلایی برای روان درمانی است.
مواجهه درمانی یک روش CBT است که برای درمان اختلالات اضطرابی استفاده می شود. مواجهه درمانی بر رویارویی با ترس های زمینه ساز اختلال اضطراب تمرکز دارد تا به افراد کمک کند تا در فعالیت هایی شرکت کنند که از آنها اجتناب کرده اند. نوردهی درمانی گاهی همراه با تمرینات تمدد اعصاب استفاده می شود.
درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد
یکی دیگر از گزینه های درمانی برای برخی از اختلالات اضطرابی، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) است. ACT رویکرد متفاوتی نسبت به CBT برای افکار منفی دارد. از استراتژی هایی مانند تمرکز حواس و هدف گذاری برای کاهش ناراحتی و اضطراب استفاده می کند. در مقایسه با CBT، ACT شکل جدیدی از درمان روان درمانی است، بنابراین اطلاعات کمتری در مورد اثربخشی آن در دسترس است.
دارو برای درمان اختلال اضطراب
دارو اختلالات اضطرابی را درمان نمی کند اما می تواند به تسکین علائم کمک کند. ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی، مانند روانپزشک یا ارائه دهنده مراقبت های اولیه، می توانند برای اضطراب دارو تجویز کنند. برخی از ایالات امریکا به روانشناسانی که آموزش های تخصصی دیده اند اجازه می دهند داروهای روانپزشکی را تجویز کنند. رایج ترین دسته از داروهایی که برای مبارزه با اختلالات اضطرابی استفاده می شوند، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد اضطراب (مانند بنزودیازپین ها) و بتا بلوکرها هستند.
داروهای ضد افسردگی
داروهای ضد افسردگی برای درمان افسردگی استفاده می شوند، اما می توانند برای درمان اختلالات اضطرابی نیز مفید باشند. آنها ممکن است به بهبود نحوه استفاده مغز از مواد شیمیایی خاصی که خلق و خو یا استرس را کنترل می کنند، کمک کنند. ممکن است لازم باشد چندین داروی مختلف ضد افسردگی را قبل از یافتن دارویی که علائم شما را بهبود می بخشد و عوارض جانبی قابل کنترلی دارد، امتحان کنید.
داروهای ضد افسردگی ممکن است چندین هفته طول بکشد تا شروع به کار کنند، بنابراین مهم است که قبل از نتیجه گیری در مورد اثربخشی دارو، فرصتی به آن داده شود. اگر شروع به مصرف داروهای ضد افسردگی کردید، مصرف آنها را بدون کمک پزشک قطع نکنید. ارائه دهنده شما می تواند به شما کمک کند تا به آرامی و ایمن دوز خود را کاهش دهید. قطع ناگهانی آنها می تواند باعث علائم ترک شود.
در برخی موارد، کودکان، نوجوانان و بزرگسالان کمتر از 25 سال ممکن است هنگام مصرف داروهای ضد افسردگی، به ویژه در چند هفته اول پس از شروع یا تغییر دوز، افکار یا رفتار خودکشی را افزایش دهند. به همین دلیل، افراد در هر سنی که داروهای ضدافسردگی مصرف میکنند، بهویژه در هفتههای اول درمان باید به دقت تحت نظر باشند.
داروهای ضد اضطراب
داروهای ضد اضطراب می توانند به کاهش علائم اضطراب، حملات پانیک یا ترس و نگرانی شدید کمک کنند. رایج ترین داروهای ضد اضطراب، بنزودیازپین ها نامیده می شوند. اگرچه گاهی اوقات بنزودیازپین ها به عنوان درمان های خط اول برای اختلال اضطراب فراگیر مورد استفاده قرار می گیرند، اما دارای مزایا و معایبی هستند.
بنزودیازپین ها در تسکین اضطراب مؤثر هستند و سریعتر از داروهای ضد افسردگی تأثیر می گذارند. با این حال، برخی از افراد نسبت به این داروها تحمل میکنند و برای رسیدن به همان اثر به دوزهای بالاتر و بالاتر نیاز دارند. حتی برخی افراد به آنها وابسته می شوند.
برای جلوگیری از این مشکلات، ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی معمولاً بنزودیازپین ها را برای دوره های زمانی کوتاه تجویز می کنند.
اگر افراد به طور ناگهانی مصرف بنزودیازپین ها را قطع کنند، ممکن است علائم ترک را داشته باشند، یا ممکن است اضطراب آنها بازگردد. بنابراین، بنزودیازپین ها باید به آرامی کاهش یابد. ارائه دهنده شما می تواند به شما کمک کند تا به آرامی و ایمن دوز خود را کاهش دهید.
مسدود کننده های بتا
اگرچه بتابلوکرها اغلب برای درمان فشار خون بالا استفاده میشوند، اما میتوانند به تسکین علائم فیزیکی اضطراب، مانند سر درد سریع کمک کنند.
این داروها می توانند به افراد کمک کنند تا علائم فیزیکی را در صورت مصرف کوتاه مدت تحت کنترل داشته باشند. آنها همچنین می توانند “در صورت نیاز” برای کاهش اضطراب حاد، از جمله برای جلوگیری از برخی اشکال قابل پیش بینی اضطراب عملکرد استفاده شوند.
انتخاب داروی مناسب برای اختلال اضطراب
برخی از انواع داروها ممکن است برای انواع خاصی از اختلالات اضطرابی بهتر عمل کنند؛ بنابراین افراد باید از نزدیک با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی همکاری کنند تا تشخیص دهند کدام دارو برای آنها بهترین است. برخی از مواد مانند کافئین، برخی از داروهای سرماخوردگی بدون نسخه، داروهای غیرقانونی و مکمل های گیاهی ممکن است علائم اختلالات اضطرابی را تشدید کنند یا با داروهای تجویز شده تداخل داشته باشند. مردم باید با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی صحبت کنند تا بتوانند یاد بگیرند که کدام مواد بی خطر هستند و از کدام مواد اجتناب کنند.
انتخاب دارو، دوز دارو و برنامه درمانی مناسب باید تحت نظر متخصص و بر اساس نیاز فرد و وضعیت پزشکی او باشد. شما و ارائه دهنده تان ممکن است قبل از یافتن داروی مناسب، چندین دارو را امتحان کنید.
گروه های پشتیبانی
برخی از افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی ممکن است از پیوستن به یک گروه خودیاری یا حمایتی و به اشتراک گذاشتن مشکلات و دستاوردهای خود با دیگران سود ببرند. گروه های پشتیبانی هم به صورت حضوری و هم به صورت آنلاین در دسترس هستند. با این حال، هر توصیهای که از یکی از اعضای گروه پشتیبانی دریافت میکنید باید با احتیاط مورد استفاده قرار گیرد و جایگزین توصیههای درمانی ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی نمیشود.
تکنیک های مدیریت استرس
تکنیک های مدیریت استرس، مانند ورزش، تمرکز حواس و مدیتیشن نیز می توانند علائم اضطراب را کاهش داده و اثرات روان درمانی را افزایش دهند. میتوانید با صحبت با یک ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی، در مورد اینکه چگونه این تکنیکها به درمان شما کمک میکنند، بیشتر بیاموزید.
لطفا علائم اضطراب را جدی بگیرید. یکبار دیگر با شکل علائم را در اختیار شما میگذارم که اگر حوصلهی خواندن نداشتید با عکس علائم را به خاطر داشته باشید.