- اسکیزوفرنی نوعی اختلال روانی است که باعث روان پریشی می شود و با ناتوانی قابل توجهی همراه است و ممکن است همه زمینه های زندگی از جمله عملکرد فردی، خانوادگی، اجتماعی، آموزشی و شغلی را تحت تاثیر قرار دهد.
- بعیض و نقض حقوق بشر در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی رایج است.
- بیش از 2 نفر از هر 3 نفر مبتلا به روان پریشی در جهان مراقبت های تخصصی بهداشت روانی دریافت نمی کنند.
- طیف وسیعی از انواع مراقبت موثر برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی وجود دارد و حداقل یک نفر از هر سه نفر مبتلا به اسکیزوفرنی قادر به بهبودی کامل خواهد بود.
پیش از آشنایی با اسکیزوفرنی این حقایق را بیان کردم تا بدانیم چقدر مهم است که فرد اسکیزوفرنیک به روانشناس و در صورت لزوم به روان پزشک مراجعه کرده و تحت درمان قرار بگیرد. در این بخش از وبسایت خانم روانشناس شما را با اسکیزوفرنی به صورت کامل آشنا خواهم کرد.
علائم اسکیزوفرنی
اسکیزوفرنی با اختلالات قابل توجهی در نحوه درک واقعیت و تغییر در رفتار همراه است که در اینجا آن علائم را یاد می‌گیریم:
باروهای فرد اسکیزوفرنی:
شخص باورهای ثابتی دارد که چیزی درست است، علیرغم شواهدی که خلاف آن را نشان می دهد و او همچنان روی باورهایش پافشاری می‌کند.
توهمات مداوم در اسکیزوفرنی:
فرد ممکن است چیزهایی را بشنود، بو کند، ببیند، لمس کند یا احساس کند که وجود ندارد.
تجارب نفوذ، کنترل یا انفعال:
تجربه هایی مثل احساسات، تکانه ها، اعمال یا افکاری که فرد اسکیزوفرنی معتقد است توسط او ایجاد نمی‌شوند حتی ممکن است که فرد مبتلا به اسکیزوفرنی فکر کند که افکارش برای دیگران پخش می‌شود.
- تفکر آشفته، که اغلب به صورت گفتار درهم یا نامربوط مشاهده می شود.
- رفتار بسیار نامنظم به عنوان مثال فرد کارهایی انجام می دهد که عجیب یا بی هدف به نظر می رسند، یا فرد واکنش های عاطفی غیرقابل پیش بینی یا نامناسبی دارد که در توانایی او برای سازماندهی رفتارشان اختلال ایجاد می کند.
“علائم منفی” مانند گفتار بسیار محدود، تجربه محدود و بیان احساسات، ناتوانی در تجربه علاقه یا لذت و کناره گیری اجتماعی. - تحریک شدید یا کند شدن حرکات، حفظ وضعیت های غیر معمول.
- افراد مبتلا به اسکیزوفرنی اغلب در مهارت های شناختی یا فکری خود، مانند حافظه، توجه و حل مسئله، مشکلات مداومی را نیز تجربه می کنند.
برخی از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی به طور دوره‌ای در طول زندگی خود بدتر و بهتر می‌شوند.
آمار و ارقام مربوط به اسکیزوفرنی
اختلال روانی اسکیزوفرنی تقریباً 24 میلیون نفر یا 1 نفر از هر 300 نفر (0.32٪) در سراسر جهان را مبتلا می کند. این میزان در بین بزرگسالان 1 نفر از 222 نفر (45/0%) است. توجه داشته باشید که اسکیزوفرنی به اندازه بسیاری از اختلالات روانی دیگر رایج نیست. شروع آن اغلب در اواخر نوجوانی و دهه بیست است و در میان مردان زودتر از زنان اتفاق می افتد.
احتمال مرگ زودرس افراد مبتلا به اسکیزوفرنی 2 تا 3 برابر بیشتر از جمعیت عادی است. این موضوع اغلب به دلیل بیماری های فیزیکی مانند بیماری های قلبی عروقی، متابولیک و عفونی آنها رخ می دهد.
دلایل اسکیزوفرنی
تصور می شود که تعامل بین ژن ها و طیف وسیعی از عوامل محیطی ممکن است باعث اسکیزوفرنی شود. عوامل روانی اجتماعی نیز ممکن است بر شروع و سیر اسکیزوفرنی تأثیر بگذارد. مصرف زیاد حشیش با افزایش خطر ابتلا به این اختلال همراه است.
خدمات به مبتلایان اسکیزوفرنی
در حال حاضر، اکثریت قریب به اتفاق افراد مبتلا به اسکیزوفرنی در سراسر جهان از مراقبت های بهداشت روانی برخوردار نیستند؛ این در حالی است که تقریباً 50٪ از افراد در بیمارستان های روانی دارای تشخیص اسکیزوفرنی هستند. تنها 31.3 درصد از افراد مبتلا به روان پریشی مراقبت های تخصصی بهداشت روان دریافت می کنند. بیشتر منابع برای خدمات بهداشت روان به طور ناکارآمد برای مراقبت در بیمارستان های روانی هزینه می شود.
شواهد روشنی وجود دارد که نشان می‌دهد بیمارستان‌های روانی در ارائه مراقبت‌هایی که افراد مبتلا به بیماری‌های روانی به آن نیاز دارند مؤثر نیستند و به طور مرتب حقوق اولیه انسانی افراد مبتلا به اسکیزوفرنی را نقض می‌کنند. تلاش برای انتقال مراقبت از موسسات بهداشت روان به جامعه باید گسترش و تسریع شود. چنین تلاش هایی با توسعه طیف وسیعی از خدمات بهداشت روان مبتنی بر جامعه با کیفیت آغاز می شود. گزینه‌های مراقبت از سلامت روان مبتنی بر جامعه عبارتند از ادغام در بهداشت اولیه و مراقبت‌های بیمارستانی عمومی، مراکز بهداشت روانی جامعه، مراکز روزانه، مسکن حمایت‌شده و خدمات کمک رسانی برای حمایت در منزل. مشارکت فرد مبتلا به اسکیزوفرنی، اعضای خانواده و جامعه گسترده تر در ارائه حمایت مهم است.
مدیریت و پشتیبانی از اسکیزوفرنی ها
طیف وسیعی از گزینه های مراقبتی موثر برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی وجود دارد که شامل دارو، آموزش روانی، مداخلات خانوادگی، درمان شناختی-رفتاری و توانبخشی روانی-اجتماعی (به عنوان مثال، آموزش مهارت های زندگی) می شود. تسهیل زندگی کمکی، مسکن حمایتی و اشتغال حمایتی گزینه های مراقبتی ضروری هستند که باید برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی در دسترس باشند. یک رویکرد بهبود محور – دادن اختیار به افراد در تصمیم گیری های درمانی – برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی و برای خانواده و/یا مراقبان آنها نیز ضروری است.
درمان اسکیزوفرنی
اسکیزوفرنی نیاز به درمان مادام العمر دارد، حتی زمانی که علائم فروکش کرده باشند. درمان با داروها و درمان روانی اجتماعی می تواند به مدیریت این بیماری کمک کند. در برخی موارد ممکن است نیاز به بستری شدن باشد.
یک روانپزشک با تجربه در درمان اسکیزوفرنی معمولاً درمان را انتخاب می کند. تیم درمان همچنین ممکن است شامل یک روانشناس، مددکار اجتماعی، پرستار روانپزشکی و احتمالاً یک مدیر پرونده برای هماهنگی مراقبت باشد. رویکرد تیم کامل ممکن است در کلینیک هایی با تخصص در درمان اسکیزوفرنی در دسترس باشد.
سی بی تی برای افراد اسکیزوفرنی | CBT
درمان شناختی رفتاری یا CBT یک رویکرد کوتاه مدت و متمرکز بر مشکل است که هدف آن آموزش انواع مهارت های مقابله ای به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی برای کمک به مدیریت موقعیت های دشوار است. این نوع درمان معمولاً به مدت یک ساعت در هفته در طول دوره 12 تا 16 هفته ای انجام می شود.
داروهای اسکیزوفرنی
جدیدترین داروهایی که برای درمان علائم اسکیزوفرنی استفاده می‌شود (بر اساس آخرین تحقیقات webmd.com) عبارت است از:
آنتی‌سایکوتیک‌های جدیدتر «نسل دوم» یا «آتیپیکال» نامیده می‌شوند.
آریپیپرازول (Abilify)
آریپیپرازول لوروکسیل (Aristada)
آسناپین (سافریس)
برکسپیپرازول (رکسولتی)
کاریپرازین (Vraylar)
کلوزاپین (کلوزاریل)
ایلوپریدون (Fanapt)
Lumateperonee (Caplyta)
لورازیدون (لاتودا)
اولانزاپین (زیپرکسا)
اولانزاپین/سامیدورفان (لیبالوی)
پالیپریدون (Invega Sustenna)
پالیپریدون پالمیتات (Invega Trinza)
کوئتیاپین (Seroquel)
ریسپریدون (ریسپردال)
زیپراسیدون (Geodon)
توجه: کلوزاپین تنها داروی مورد تایید FDA برای درمان اسکیزوفرنی است که به درمان های دیگر مقاوم است.
خطر خشونت در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی
اکثر افراد مبتلا به اسکیزوفرنی خشن نیستند. به طور کلی، افراد مبتلا به اسکیزوفرنی بیشتر از کسانی که این بیماری را ندارند، توسط دیگران آسیب می بینند. برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی، خطر آسیب رساندن به خود و خشونت به دیگران زمانی بیشتر است که بیماری درمان نشود یا همراه با سوء مصرف الکل یا مواد رخ دهد. کمک به افرادی که علائم را نشان می دهند برای دریافت درمان در اسرع وقت بسیار مهم است.
